Ważne fakty z życiorysu naukowego

1976-1981 – studia na Wydziale Psychologii UW zakończone obroną pracy magisterskiej napisanej pod kierunkiem prof. Antoniny Guryckiej na temat „Wpływ poczucia kontroli na percepcję błędu w wychowaniu”

1981-1986 – studia doktoranckie na Wydziale Psychologii UW

1981-1986 – udział w programie badawczym koordynowanym przez prof. A. Gurycką (tzw. Problem Węzłowy), zakończonym napisaniem rozdziału do zbiorczego raportu pt. „Doświadczenia istotne dla formułowania przez młodzież perspektywicznych programów działań” (1989)

1994 – obrona pracy doktorskiej na temat „Programy życiowe młodzieży licealnej. Ich charakterystyka i związki”, napisanej pod kierunkiem prof. Antoniny Guryckiej

2010 – uzyskanie stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie psychologia na podstawie rozprawy pt.: „Aktywność prospektywna młodzieży”

Przebieg pracy zawodowej i współpraca z innymi uczelniami

1987-1988 – reedukator w Szkolnym Ośrodku Resocjalizacyjno-Wychowawczym w Józefowie koło Warszawy

1987-1997 – starszy asystent w Wyższej Szkole Pedagogiki Specjalnej

1997 – adiunkt na Wydziale Psychologii UW

Problematyka badań naukowych

• Projektowanie i planowanie swojego życia przez młodzież, budowanie biografii hipotetycznej
• Doświadczenia związane z Ja ważne rozwoju w okresie dorastania
• Rola strategii i stylu atrybucyjnego w planowaniu życia przez osoby dorastające
• Psychologia czasu i perspektyw czasowych
• Indywidualne uwarunkowania i związki perspektywy czasowej z wybranymi aspektami funkcjonowania w okresie dorastania ((samoocena, osobowość, rozwój poznawczy, rozważanie konsekwencji własnych działań, lęk, depresja)
• Zachowania ryzykowne młodzieży i młodych dorosłych – wyznaczniki indywidualne (temperamentalne, potrzeba poszukiwania wrażeń, orientacja czasowa, samoregulacja intencjonalna)
• Wychowanie jako proces i jego uwarunkowania i efekty (kompetencje społeczne,
• Rola i tożsamość zawodowa psychologa w systemie oświaty
• Konstruowanie technik i narzędzi badawczych – Test Aktywności (do badania zachowań ryzykownych pozytywnych i negatywnych), Test Aktywności Prospektywnej, Kwestionariusz Samoregulacji

 Publikacje:

1. Katra G. (1989). Doświadczenia istotne dla formułowania przez młodzież perspektywicznych programów działań”, [w:] A. Gurycka (red.), Podmiotowość w doświadczeniach wychowawczych dzieci i młodzieży (tom 2. – A. Gołąb (red. tomu 2), Wychowanek jako podmiot doświadczeń) (s. 129 – 148). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
2. Katra, G. (1994). Charakterystyka planów życiowych młodzieży. Kwartalnik Pedagogiczny, t. 154, 4, 99-118.
3. Katra, G. (1994). Programy życiowe a doświadczenia związane z „ja”. Psychologia Wychowawcza, 4, 312 – 325.
4. Katra, G., (1995). Co przeżyłem? – Kwestionariusz do badania doświadczeń. Psychologia Wychowawcza, 5, 440-444
5. Katra, G. (1995). Programy życiowe młodzieży licealnej. Ich Charakterystyka i związki. W: J. Trempała (red.), Rozwijający się człowiek w zmieniającym się świecie (s. 247 – 262). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP.
6. Katra G. (1997). The Conditioning of Young People’s Life Plans. Life Program and Its Components. Melbourne – ISPA.
7. Katra G. (1998). Utrata troski o ucznia. Syndrom wypalenia zawodowego nauczycieli. Pielęgniarstwo 2000, 38-39, 3-4.
8. Katra G. (2002). Attributional style, self-esteem, and future time perspective of adolescents, [w:] Janusz Trempała, L-E. Malmberg (eds.), Adolescents` future-orientation. Theory and research. Frankfurt am Main, Berlin, Bruxelles, New York, Oxford, Wien: Peter Lang.
9. Katra G. (2002). Plany życiowe młodzieży o zróżnicowany stylu atrybucyjnym. Psychologia Rozwojowa, t.7, 3, s. 63-77.
10. Katra G. (2003). Dorastanie jako okres wielkich transformacji. /w:/ A. Jurkowski (red.), Z zagadnień psychologii wychowawczej. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, s. 227 – 264.
11. Katra G. (2003). Plany życiowe młodszej i starszej młodzieży o zróżnicowanym poczuciu kontroli. Psychologia Rozwojowa, 8, 2, 37-51.
12. Engel A., Katra G. (2003). Doświadczenia homoseksualnych mężczyzn związane z kształtowaniem się ich orientacji seksualnej w okresie dorastania. Psychologia Rozwojowa, 8. 2, 51-60.
13. Katra G.(2004). Metoda biograficzna i analiza narracji w badaniach nad planowaniem swojego życia. W: E. Dryll. A. Cierpka /red./, Koncepcje psychologiczne i badania (s. 159-174). Warszawa: Wydawnictwo instytutu Psychologii PAN.
14. Katra G., Olkowska A. (2006). Kształtowanie się planów życiowych u młodzieży z dysfunkcją narządu ruchu. W: T. Gałkowski, E. Pisula (red.), Psychologia rehabilitacyjna. Wybrane zagadnienia, (s. 147-169). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
15. Katra G. (2006). Aktywność prospektywna młodzieży w świetle jej życiowego doświadczenia. Psychologia Rozwojowa, 3, 135-144.
16. Katra G. (2007). Autonomia i aktywność prospektywna jako wyznaczniki podmiotowego i kreatywnego funkcjonowania w okresie dorastania. W: M. Czerwińska-Jasiewicz, E. Dryll (red.), Rozważania o rozwoju i wychowaniu (s. 125-144). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
17. Katra G., Czyżkowska A. (2007). Relacje w rodzinie z dorastającym dzieckiem. Nowiny Psychologiczne, 2, 11-28.
18. Katra G. (2008). Projekty życiowe młodzieży w narracjach i badaniach kwestionariuszowych. W: B. Janusz, K Gdowska, B. de Barbaro, Teoria i praktyka (s. 407-423). Kraków: wydawnictwo Uniwersytet Jagiellońskiego.
19. Katra G. (2008). Aktywność prospektywna młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN..
20. Katra G. (2008). Cele dalekie i ich rola w motywacji i samoregulacji. Przegląd Psychologiczny, 3 (51), 317-330.

18. Katra G. (2009). Młodzież a globalizacja, [w:] A. Błachnio, /red./, Globalizacja a jednostka (s. 43-66). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Bydgoskiego im. Kazimierza Wielkiego.
19. Katra G. (2009). Przyszłościowa perspektywa czasowa oraz rozważanie przyszłych konsekwencji własnych działań a rozwój myślenia osób dorastających. Psychologia Rozwojowa,3, 65-76.
20. Katra G. (2010). Psycholog szkolny w Polsce i w innych krajach, [w:] G. Katra, Sokołowska (red). Rola i zadania psychologa we współczesnej szkole (s. 11-20). Warszawa: Wolters Kluwer Polska Sp z o.o.
21. (2010). Model roli psychologa szkolnego – propozycja własna, [w:] G. Katra, E. Sokołowska (red). Rola i zadania psychologa we współczesnej szkole (s. 21-32). Warszawa: Wolters Kluwer Polska Sp z o.o.
22. Katra G. (2010). Psycholog szkolny wobec wyzwań dorastania, [w:] G. Katra G., E. Sokołowska (red). Rola i zadania psychologa we współczesnej szkole (s. 74-92). Warszawa: Wolters Kluwer Polska Sp z o.o.
23. Sokołowska E., Katra G. (2010). Praca z grupach na terenie szkoły, [w:] G. Katra G., E. Sokołowska (red). Rola i zadania psychologa we współczesnej szkole (s. 152-162). Warszawa: Wolters Kluwer Polska Sp z o.o.
24. Katra G. (2011). The cultural context of adolescents’ life plans in the age of globalization. Life plans of Chinese and Polish adolescents, [w:] B. Kaczmarek, G. Kwiatkowska, K. Markiewicz (red.), Youth Facing the Challengers of Globalization (s. 173-182). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
25. Katra G. (2014). Formation of homosexual orientation of men in adolescence. Polish Psychological Bulletin, 145(3), 326-333.
26. Katra G. (2014). Czas w wychowaniu. Psychologia Wychowawcza, 47(5), 105-114.
27. Katra G. (2016). Supporting the Adolescents Prospective Activity, W: U. Tokarska (red.). Applited Psychology of Time (pp. 181-211). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
28. Katra G. (2016). Pozytywne i negatywne zachowania ryzykowne młodzieży a środowisko wychowawcze i wybrane cechy indywidualne. Psychologia Wychowawcza, 52(10), 7-31.
29. Katra G.(2017). Modyfikowanie gotowości do zachowań ryzykownych u młodzieży o różnicowanym poziomie lęku poprzez wzbudzanie aktywności prospektywnej. Psychologia Wychowawcza, 54(12), 97-107. DOI: 10.5604/01.3001.0011.7858PW 2017;
30. Katra, G., Sokołowska, E. (2017).Model pracy psychologa we współczesnej szkole. Psychologia Wychowawcza,; 53(11). 175-183.
31. Sokołowska, E., Katra, G., Cierpka, A., Turska, D. (2017). Psycholog jako współkreator środowiska i procesu edukacyjno-wychowawczego. Psychologia Rozwojowa,  22(2), 33-44. DOI:10.4467/20843879PR.17.008.7040
32. Katra G. (2019). Współczesne ujęcia i modele wychowania. Psychologia Wychowawcza, 58(16), 27-48. DOI: 10.5604/01.3001.0013.6331
33. Sokołowska E., Katra G. (2019). A new approach to the professional role of the school psychologist. Roczniki Psychologiczne/Annuals of Psychology, XXII(3), 193-211. DOI: 10.18290/rpsych.2019.22.3
34. Katra G. (2020, w druku). Praca psychologa z nauczycielami-wychowawcami. W: H. Liberska, J. Trempała (red.), Podstawowe zagadnienia psychologii wychowania. Warszawa: PWN.
35. Katra G. (2020, w druku). Samoregulacja a doświadczanie czasu i samoocena. W: K. Bargiel-Matusiewicz, M. Ledzińska, (red.), Tom 1. „Psychologiczne mechanizmy regulacji z perspektywy zdrowia i choroby”. Seria wydawnicza Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego pt. Psychological Currents. Theory and Research. Warszawa: Wydawnictwo UW.
36. Katra G. (2020, w druku). Socjalizacja i wychowanie w na przestrzeni całego życia. W: K. Bargiel-Matusiewicz, M. Ledzińska, (red.), Tom 1. „Psychologiczne mechanizmy regulacji z perspektywy zdrowia i choroby”. Seria wydawnicza Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego pt. Psychological Currents. Theory and Research. Warszawa: Wydawnictwo UW.
37. Katra G., Bilska A. (tekst przyjęty do druku). Nauczyciel jako lider. Styl kierowania klasą a efektywność uczenia się uczniów – badania własne. W: A. Burnos, E. Pisula, G. Katra, K. Bargiel-Matusiewicz (red.), Psychologia dla nauczycieli. Wybrane zagadnienia /tytuł roboczy/. Warszawa: Wydawnictwo UW.

Recenzje opublikowane artykułów i książek

Katra G. (1995). Recenzja książki: D.C. Kimmel, I.B. Weiner (1995). Adolescence: A developmental transition. New York: John Wiley & Sons, (s. 620). Forum Psychologiczne, 2, 112-116.

Katra G. (1995). IV ogólnopolska Konferencja Psychologów Rozwojowych. Prądocin k/Bydgoszczy, 11 – 14 maja 1995. Psychologia Wychowawcza, 5 (38), 460-462.

Przegląd czasopisma Enfance: 1991 – 1995 dla Psychologii Wychowawczej w latach 1995-1997.

Katra G. (2011). Recenzja książki S. Trusz (2010), Efekt oczekiwań interpersonalnych w edukacji, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego. Psychologia Rozwojowa, 16 (2), 103-106.

Katra G. (2014). Recenzja książki A. Oleszkowicz i A. Senejko „Psychologia dorastania. Zmiany rozwojowe w dobie globalizacji”, Psychologia Wychowawcza, , 2014, 47(5).

Recenzje wydawnicze  

Katra G. (2011). Recenzja wydawnicza książki Marii Ledzińskiej Młodzi dorośli w obliczu globalizacji. (Szkice psychologiczne). Warszawa: Wydawnictwo Dyfin.

Katra G. (2013). Recenzja wydawnicza książki pod redakcją naukową Ewy Sokołowskiej „Psychologia kształcenia i wspierania rozwoju”. Warszawa, Wyd. APS

Katra G. (2016). Recenzja wydawnicza książki pod redakcją naukową: M. Białeckiej-Pikul i in. „Jak rozwijać rozumienie społeczne? Program warsztatów dla młodzieży”. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.

Recenzent w czasopismach: Psychologia Rozwojowa, Psychologia Wychowawcza, Roczniki Psychologiczne/Annuals of Psychology

 Recenzje prac doktorskich

Anna Tychmanowicz – Podstawowe wymiary osobowości i orientacje społeczne a preferencje wartości – Lublin, UMCS, 2011.

Recenzje koncepcji pracy doktorskiej:

1. Szymańska, Model związku doświadczanej przez rodzica trudności wychowawczej z popełnianiem błędu hamowania aktywności dziecka. Weryfikacja koncepcji Antoniny Guryckiej – 2010.
2. Borkowskiej-Bierć, Analiza wpływu etosu rodzinnego młodych muzyków na ich aspiracje zawodowe – 2011.

Udział w konferencjach

Od roku 1997 byłam aktywnym uczestnikiem konferencji i zjazdów naukowych krajowych (27 prezentacji) i międzynarodowych (17 prezentacji).

Staże zagraniczne

Wrzesień 1996 – staż na Katolickim Uniwersytecie w Leuven u profesora Willy`ego Lensa, kierownika zespołu do badań na przyszłościową perspektywą czasową.

Realizowanie projektów badawczych w ramach BST o problematyce związanej z psychologią czasu i perspektyw czasowych, okresu dorastania, zachowań ryzykownych młodzieży i młodych dorosłych.

 Nagrody

Nagroda indywidualna II stopnia Rektora UW za książkę:

Katra G. (2008). Aktywność prospektywna młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN. (2011)

Nagroda zespołowa Rektora UW za redakcję i współautorstwo książki:

Katra G., Sokołowska E. (red.) (2010). Rola i zadania psychologa we współczesnej szkole. Warszawa: Wolters Kluwer Polska Sp z o.o.  (2010)

2003/2004 – stypendium naukowe Rektora UW

Działalność popularyzatorska

Publikacje popularno-naukowe:

1. Katra G. (2008). Przygotowanie do samoregulacji jako wyzwanie współczesnego wychowania. Niezbędnik wychowawcy, pedagoga, psychologa, kwiecień, 22-29.
2. Katra G. (2008). Współpraca rodziców i nauczycieli w motywowaniu dziecka do nauki (propozycja dla wychowawców). Niezbędnik wychowawcy, pedagoga, psychologa, kwiecień, 30-36.
3. Katra G. (2009). Prosto do celu. Psychologia w szkole, 3 (23), 28-36.
4. Katra G. (2011). Wkraczanie w dorosłość – wyzwanie dla pedagogów szkolnych, nauczycieli i rodziców. Prawidłowości i zagrożenia, [w:] A. Piekarska (red.), Poradnik pedagoga szkolnego (C3, s. 1-19, NC, s. 1-2). Warszawa: Wydawnictwo Raabe.
5. Katra G. (2011). Rola i znaczenie samoregulacji w rozwoju dzieci i młodzieży. Kształtowanie samoregulacji w procesie wychowania i nauczania uczniów kas starszych – wskazówki praktyczne dla pedagoga w szkole podstawowej. [w:] A. Piekarska (red.), Poradnik pedagoga szkolnego (E 1.2., s. 1-12). Warszawa: Wydawnictwo Raabe.

Inicjator ujednolicenia programu edukacji dla specjalizacji nauczycielskich na UW i jego współautor

Prowadzone zajęcia dydaktyczne (programy autorskie):

1. Konflikty i zagrożenia okresu dorastania /seminarium fakultatywne – 30 godz./
2. Adolescencja jako przejście od dzieciństwa do dorosłości /wykład fakultatywny –30 godz./
3. Problemy wychowawcze okresu dorastania i wczesnej dorosłości /ćwiczenia specjalizacyjne – 30 godz./
4. Psychoprofilaktyka zachowań problemowych młodzieży /ćwiczenia specjalizacyjne – 30 godz./
5. Dorastanie okresem szans i zagrożeń w rozwoju a samoregulacja /prace teoretyczne i prace empiryczne/
6. Rola i zadania psychologa szkolnego /seminarium fakultatywne – 30 godz/
7. Problemy wychowawcze okresu dzieciństwa /seminarium specjalizacyjne – 30 godz./
8. Podstawowe problemy psychologii wychowawczej /wykład specjalizacyjny – 30 godz./
9. Podstawowe problemy wychowawcze na tle rozwoju – wykład specjalizacyjny – 30 godz./
10. Wprowadzenie do psychologii rozwojowej /seminarium fakultatywne dla I roku – 30 godz.)
11. Doradztwo zawodowe dla młodzieży /ćwiczenie specjalizacyjne – 15 godz./
12. Seminarium magisterskie nt.:

Perspektywa czasowa i przewidywanie konsekwencji własnego działania a zachowania ryzykowne

Zachowania ryzykowne młodzieży a aktywność prospektywna /seminarium magisterskie/

Perspektywa czasowa i przewidywanie konsekwencji własnego działania a procesy samoregulacji (Ich wzajemne relacje i konsekwencje)

13. Wykład z psychologii ogólnej i szkolnej dla studentów Wydziału Historycznego oraz ćwiczenia zatytułowane „Społeczno – psychologiczne mechanizmy życia szkolnego” – do zajęć tych opracowałam skrypt /niepublikowany/ dla studentów.

Opieka nad pracami dyplomowymi i doktorskimi:

57 wypromowanych prac magisterskich /do czerwca 2020/

Opiekun pracy doktorskiej Małgorzaty Kowalskiej – „Tożsamość seksualna, rodzicielstwo i dziecko w narracjach nieheteronormatywnych matek” (otwarty przewód doktorski)

 Udział w promowaniu oryginalnych, innowacyjnych form dydaktycznych, nowe programy:

Współautor programu pt.: „Edukacja Psychologiczna dla Specjalizacji Nauczycielskich UW” /współautorki: Karolina Małek, Agnieszka Burnos/

Autor koncepcji i współautor programu studiów podyplomowych:

„Psycholog i pedagog we współczesnej szkole” (2010/2011 – 2012/2013)

„Psychologia a wychowanie” (2013/2014)

Nagroda Dziekana Wydziału Psychologii UW za działalność organizacyjną /2011/ 

Funkcje pełnione na Uniwersytecie Warszawskim:

Przewodnicząca Komisji Etyki Badań Naukowych /od 2012/2013 do chwili obecnej/

Kierownik specjalizacji Psychologia Wychowawcza Stosowana /od 2007/2008 do chwili obecnej/

Przewodnicząca Zespołu ds. Kształcenia Nauczycieli /od września 2019 do chwili obecnej/

Kierownik Studiów Podyplomowych: Psycholog i Pedagog we Współczesnej Szkole /w latach 2010/2011 – 2011/2012/

Kierownik Studiów podyplomowych: Psychologia w nauczaniu i wychowaniu /2013/2014/

Praca w komisjach na UW (senackich, ustawowych, rektorskich, wydziałowych itp.)

Członek Komisji Dyscyplinarnej UW 2002-2005 –

Członek Komisji Programowej

Członek Komisji Wydawniczej

Członek Komisji ds. Studiów Doktoranckich